Đề xuất thu thuế VAT với hàng nhập khẩu qua Shopee, Lazada, Tiki, TikTok – Đề xuất trên được ông Lê Quang Mạnh, chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội, đưa ra trong báo cáo thẩm tra dự án Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi) vào chiều ngày 17 tháng 6. Đây là một đề xuất quan trọng, DC Media sẽ cùng bạn tìm hiểu chi tiết về nó nhé!
Đề xuất thu thuế VAT với hàng nhập khẩu qua Shopee, Lazada, Tiki, TikTok
Đề xuất thu thuế VAT đối với hàng nhập khẩu qua các nền tảng thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Tiki, TikTok do ông Lê Quang Mạnh – chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội đưa ra, nhằm điều chỉnh lại chính sách thuế để phù hợp với bối cảnh thương mại điện tử phát triển mạnh mẽ. Ông Mạnh đã trình bày dự thảo luật bổ sung quy định về việc không miễn thuế giá trị gia tăng (VAT) đối với các mặt hàng quà biếu, quà tặng, tài sản di chuyển và hàng biên mậu, những mặt hàng này hiện tại đang được miễn thuế nhập khẩu theo các quy định hiện hành về thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu.
Việc miễn thuế giá trị gia tăng đi kèm với miễn thuế nhập khẩu hiện đang được điều chỉnh lại theo quy định của pháp luật để đảm bảo tính công bằng và đúng đắn trong thu thuế. Cụ thể, đề xuất cho phép miễn thuế nhập khẩu cho các hàng hóa có giá trị nhỏ dưới 1 triệu đồng gửi qua dịch vụ chuyển phát nhanh cũng đang được xem xét lại một cách cẩn trọng.
Ủy ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội đã nhận thấy rằng việc miễn thuế giá trị gia tăng đối với hàng hóa nhập khẩu có giá trị nhỏ thường dựa trên thực tế là số thuế thu được không đáng kể so với chi phí quản lý thu của cơ quan hải quan và chi phí tuân thủ của người nộp thuế. Điều này làm gia tăng gánh nặng cho ngân sách nhà nước trong bối cảnh thương mại điện tử xuyên biên giới đang phát triển mạnh mẽ.
Đồng thời, việc điều chỉnh chính sách thuế này cũng nhằm mục đích tạo môi trường kinh doanh bình đẳng giữa hàng hóa sản xuất trong nước và hàng hóa nhập khẩu, đồng thời giúp cân đối các nguồn thu trong bối cảnh hạn chế về ngân sách hiện nay. Những thay đổi này dự kiến sẽ mang lại sự công bằng và minh bạch trong hoạt động kinh doanh, đồng thời hạn chế các trường hợp lợi dụng chính sách để tránh thuế.
Những cải cách về việc thu thuế thông qua dự liệu doanh thu khủng
Trước đây, số lượng hàng hóa có giá trị nhỏ được nhập khẩu vào Việt Nam không đáng kể, do đó tác động lên tổng thu thuế là không đáng kể. Tuy nhiên, với sự bùng nổ của thương mại điện tử xuyên biên giới, xu hướng này đã thay đổi đáng kể. Theo số liệu từ Tổng công ty cổ phần Bưu chính viễn thông, vào thời điểm tháng 3-2023, hàng ngày có trung bình từ 4 đến 5 triệu đơn hàng được vận chuyển từ Trung Quốc vào Việt Nam, với mỗi đơn hàng có giá trị dao động từ 100.000 đến 300.000 đồng. Điều này dẫn đến việc hàng ngày có giá trị giao dịch từ 45 đến 63 triệu USD, và hàng tháng có giá trị lên đến 1,3 đến 1,9 tỉ USD được giao dịch qua các nền tảng thương mại điện tử như Shopee, Lazada, Tiki, TikTok và các kênh khác.
Mặt khác, những quốc gia khác nhau đã bỏ quy định miễn thuế giá trị gia tăng đối với hàng hóa nhập khẩu có giá trị nhỏ nhằm bảo vệ nguồn thu và tạo môi trường kinh doanh bình đẳng giữa hàng hóa sản xuất trong nước và hàng hóa nhập khẩu. Vì vậy, Ủy ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội đề nghị các cơ quan chủ trì soạn thảo tham khảo xu hướng chung để cân nhắc điều chỉnh chính sách thuế hiện tại. Đề xuất này nhằm mở rộng và đa dạng hóa nguồn thu thuế trong bối cảnh hạn chế về ngân sách hiện nay.
Đồng thời, Ủy ban cũng yêu cầu các cơ quan chủ trì soạn thảo giải trình rõ hơn về cơ sở pháp lý của quyết định số 78 liên quan đến việc miễn thuế giá trị gia tăng đối với hàng nhập khẩu có giá trị nhỏ. Ngoài ra, có ý kiến đề nghị Chính phủ đánh giá các tác động để đưa ra các quy định bổ sung hợp lý, đặc biệt là về việc không thu thuế giá trị gia tăng đối với hàng hóa mua bán của cư dân biên giới trong định mức miễn thuế xuất nhập khẩu (quy định tại điểm đ khoản 26 điều 5 dự luật), nhằm hạn chế các trường hợp lợi dụng chính sách thuế.
Thuế giá trị gia tăng là gì?
Thuế giá trị gia tăng (VAT) là một loại thuế được áp dụng trên giá trị gia tăng của hàng hóa và dịch vụ trong quá trình sản xuất, phân phối và tiêu dùng. VAT là loại thuế gián tiếp, tức là người tiêu dùng không chịu trực tiếp mà các doanh nghiệp làm trung gian trong chuỗi cung ứng sẽ thực hiện việc nộp thuế này cho chính phủ.
Cơ chế hoạt động của VAT là các doanh nghiệp phải nộp thuế cho chính phủ dựa trên sự khác biệt giữa số tiền thu từ khách hàng (doanh thu) và số tiền đã chi cho nguồn cung cấp (chi phí). VAT được tính dựa trên tỷ lệ phần trăm (%) của giá trị hàng hóa hoặc dịch vụ.
Một số đặc điểm cơ bản của VAT bao gồm:
- Thuế gián tiếp: Người tiêu dùng không trực tiếp chịu thuế mà thuế được tính và thu khi hàng hóa được mua bán.
- Tính chất cân bằng: VAT giúp đảm bảo nguồn thu ổn định cho ngân sách nhà nước và phân bổ công bằng gánh nặng thuế vào người tiêu dùng.
- Trách nhiệm đăng ký và nộp thuế: Các doanh nghiệp phải đăng ký với cơ quan thuế, tự tính và nộp thuế VAT dựa trên hoạt động kinh doanh của mình.
- Phạm vi áp dụng rộng rãi: VAT áp dụng cho hầu hết các loại hàng hóa và dịch vụ, trừ một số trường hợp được miễn thuế theo quy định của pháp luật.
Việc áp dụng VAT giúp cho các quốc gia có nguồn thu ổn định, hỗ trợ các hoạt động kinh doanh phát triển, và là một trong những nguồn thu quan trọng của các nền kinh tế trên thế giới.
Đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng còn nhiều
Đối tượng không chịu thuế giá trị gia tăng còn nhiều thay đổi trên cơ sở báo cáo dự án Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi), được Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc trình bày trước đó. Theo báo cáo này, việc áp dụng thuế giá trị gia tăng 5% đối với một số hàng hóa không phục vụ tiêu dùng cuối cùng mà là đầu vào cho sản xuất, kinh doanh, vẫn còn nhiều hạn chế và không phù hợp với điều kiện kinh tế – xã hội hiện nay cũng như với các thay đổi trong thông lệ quốc tế.
Quy định này đã gây ra hiệu ứng chuyển thuế, làm giảm tác động ưu đãi của thuế và làm suy yếu sự cạnh tranh so với hàng hóa nhập khẩu, đồng thời tạo ra phức tạp cho quản lý thuế. Do đó, dự luật bổ sung đề xuất miễn thuế giá trị gia tăng đối với tài sản di chuyển, trong đó bao gồm cả hàng hóa nhập khẩu ủng hộ, tài trợ cho phòng chống thiên tai, thảm họa, dịch bệnh, chiến tranh theo quy định của Chính phủ, nhằm giúp cho đối tượng này không chịu áp lực từ mức thuế này.
Việc bổ sung các quy định này nhằm tạo ra sự bình đẳng và hỗ trợ cho sản xuất, kinh doanh trong nước, đồng thời tối ưu hóa nguồn thu ngân sách trong bối cảnh hạn chế về ngân sách hiện nay. Đề nghị này được Ủy ban Tài chính – Ngân sách của Quốc hội đưa ra nhằm đáp ứng các thay đổi và yêu cầu của môi trường kinh doanh hiện đại và quốc tế.
