Cơn sốt TikTok đã làm lay động mạng xã hội và trở thành mối đe dọa đáng kể đối với nhiều nền tảng lớn, trong đó có Instagram. Tuy nhiên, thay vì cảm thấy đe dọa, Instagram đã nhận thức và đáp ứng với sự phát triển bùng nổ của TikTok bằng cách điều chỉnh và cải tiến dịch vụ của mình. Thay vì chống lại, Instagram đã chọn lấy đà từ sự cạnh tranh để tăng tốc và vượt lên đối thủ của mình. Vậy thực hư việc Tiktok dần tụt dốc, Instagram trờ lại thời kỳ hoàng kim có đúng? Cùng DC Media tìm hiểu nhé!
Những con số đáng chú ý
Đại dịch COVID-19 đã tạo ra một bối cảnh lý tưởng cho sự xâm nhập của TikTok vào thị trường giải trí. Với xu hướng video ngắn, nền tảng này không chỉ thu hút một lượng lớn người dùng trẻ, đặc biệt là Gen Z, mà còn khiến các đối thủ lớn như Facebook Watch, Youtube Shorts và Instagram Reels phải đứng ngồi không yên.
Sự dịch chuyển của giới trẻ sang TikTok đã gây ra tổn thất không nhỏ cho Instagram, vì đây là một phần quan trọng của tệp người dùng của nền tảng này. Mặc dù Instagram đã xây dựng một “đế chế” với giao diện và phong cách thẩm mỹ ấn tượng, nhưng sự chuyển đổi này đã khiến cho những người trẻ không còn quan tâm như trước. Các giám đốc điều hành tại Meta (công ty mẹ của Instagram) đã bày tỏ lo ngại khi dữ liệu nội bộ cho thấy sự mất mát về sự ưa chuộng từ nhóm người trẻ. Họ đã phải chi tiền vào các chiến dịch tiếp thị để thu hút lại người dùng. Một năm sau, The Atlantic thậm chí tuyên bố rằng “Instagram đã chấm dứt”.
Tuy nhiên, sau ba năm giảm sút, Instagram đã thể hiện sự phục hồi và đang trở lại với sức mạnh của mình. Theo The Guardian, một nghiên cứu của Sensor Tower đã chỉ ra rằng số lượt tải xuống Instagram năm 2023 đã tăng 20% so với năm trước đó, gấp năm lần so với TikTok, với mức tăng trưởng chỉ 4%. Instagram cũng vượt qua TikTok về số lượt tải xuống ứng dụng trong năm 2023, với 767 triệu lượt tải về so với 733 triệu của TikTok.
Hơn nữa, dữ liệu từ một báo cáo gần đây của Wall Street Journal cũng cho thấy rằng số người dùng hoạt động hàng tháng của TikTok trong độ tuổi từ 18 đến 24 đã giảm khoảng 9% trong giai đoạn từ 2022 đến 2023.
Tại sao Tiktok lại tuột dốc gần đây?
Mặc dù TikTok đã bị Instagram vượt qua, nhưng các số liệu vẫn không đến mức tiêu cực và vẫn giữ vững vị thế trên bảng xếp hạng các nền tảng mạng xã hội phổ biến. Tuy nhiên, điều này cũng là một tín hiệu cảnh báo cho TikTok trong cuộc đua giữa các nền tảng mạng xã hội.
Thực tế cho thấy có những vấn đề nội bộ từ bên trong nền tảng giải trí video hàng đầu này. Sự tăng trưởng nhanh chóng và sự thống trị thị trường thương mại điện tử trong giai đoạn đầu của TikTok đã gây ra một “lưỡi hái hai cạnh”, dẫn đến sự giảm chất lượng của nội dung sáng tạo trên TikTok. Nền tảng đã chuyển sự tập trung sang kênh TikTok Shop, với nhiều quảng cáo thương mại và các buổi trực tiếp thay vì những video chất lượng cao, khiến cho ứng dụng trở nên ít hấp dẫn hơn.
Đối tượng người dùng trẻ đang dần dành ít thời gian cho các ứng dụng video ngắn hơn. TikTok đã bùng nổ trong thời kỳ đại dịch khi nhiều người tìm kiếm sự giải trí và kết nối từ Internet trong những thời điểm phải ở nhà. Tuy nhiên, hầu hết người dùng bắt đầu sử dụng TikTok vì cảm xúc buồn chán và cô đơn trong thời gian cách ly. Nhưng hiện tại, thế giới đã thay đổi và trở lại với nhịp sống bận rộn hơn, đặc biệt là với thế hệ lao động chính, cũng là thế hệ dễ bị áp lực và có nguy cơ mắc các vấn đề tâm lý như Gen Z.
Điều gì dẫn tới cú lội ngược của Instagram?
Nói về lý do thành công của Instagram, EMarketer cho rằng một phần đến từ Threads, một đối thủ mới của Twitter vừa ra mắt. Ứng dụng này yêu cầu người dùng đăng nhập bằng tài khoản Instagram, điều này có thể đã tạo sự tò mò và khiến một số người tải Threads trở lại Instagram.
Threads là gì? Threads là một ứng dụng gửi tin nhắn riêng tư được phát triển bởi Facebook, chủ sở hữu của Instagram. Ứng dụng này được thiết kế để tạo ra một nơi cho các cuộc trò chuyện nhóm và cá nhân dành riêng cho bạn bè gần của người dùng trên Instagram. Người dùng Threads có thể chia sẻ trạng thái, hình ảnh và video với các nhóm bạn thân một cách dễ dàng và nhanh chóng. Threads cũng tích hợp tính năng “Auto Status” để tự động chia sẻ trạng thái hiện tại của người dùng mà không cần họ phải thủ công nhập liệu. Tuy nhiên, sau một thời gian, Threads đã không đạt được sự thành công lớn và cuối cùng đã bị Facebook ngừng phát triển vào năm 2020.
Tuy nhiên, điều này cũng cho thấy Instagram thống trị trở lại không phải vì sự đổi mới hay tính năng sáng tạo, mà là nhờ vào sức mạnh của lượng người dùng khổng lồ đã có sẵn. Instagram Stories đã được coi là bản sao của Snapchat, trong khi Reels đã mô phỏng theo TikTok. Instagram chưa có bất kỳ tính năng nào thực sự mới.
Threads đã đạt được thành công đáng kinh ngạc. Ra mắt vào tháng 7/2023, ứng dụng đã phá kỷ lục của ChatGPT, với hơn 100 triệu lượt tải xuống trong tuần đầu tiên. Đến tháng 12, Threads đã trở thành ứng dụng được tải xuống nhiều nhất trên App Store.
Yếu tố thứ hai thúc đẩy sự trở lại của Instagram là tính năng Reels – định dạng video ngắn tương tự TikTok. Khi ra mắt vào năm 2020, tính năng này không thành công ngay lập tức. Instagram gặp khó khăn trong việc thu hút người sáng tạo nội dung, và mức độ tương tác của người dùng cũng thấp. Tuy nhiên, với lợi thế về giao diện thẩm mỹ, Instagram Reels ngày càng trở nên hấp dẫn hơn. Số lượng video gốc tăng lên và ngày càng ít video đăng lại từ TikTok.
Khi Reels trở nên tốt hơn, news feed của Instagram cũng bắt đầu thay đổi. Trang chủ có ít bài đăng từ bạn bè và thay vào đó hiển thị nhiều Reels từ người dùng khác được đề xuất. Adam Mosseri, người đứng đầu Instagram, cho biết các bức ảnh kiểu truyền thống không còn được chú trọng nhiều vì người dùng hoạt động tích cực nhất ở tính năng Reels, nhắn tin và Stories.
Reels là gì? Reels là một tính năng trên nền tảng mạng xã hội Instagram, cho phép người dùng tạo và chia sẻ video ngắn có độ dài tối đa 60 giây. Tính năng này được ra mắt vào tháng 8 năm 2020 như một cách để Instagram cạnh tranh với ứng dụng TikTok ngày càng phổ biến.
Người dùng có thể tạo Reels bằng cách quay video trực tiếp từ ứng dụng Instagram hoặc nhập video đã được quay trước đó. Reels cung cấp một loạt các công cụ sáng tạo, bao gồm âm nhạc, hiệu ứng đặc biệt, hỗ trợ quay video trở lại, và thậm chí cả việc sử dụng các video được chia sẻ từ thư viện âm nhạc của Instagram. Với tính năng này, người dùng có thể tạo ra các video ngắn, sáng tạo và năng động, bao gồm các thể loại như thách thức, hướng dẫn, hoạt động vui nhộn và nhiều nội dung khác. Reels đã trở thành một phần quan trọng của cộng đồng Instagram và được sử dụng rộng rãi cho mục đích giải trí, giao tiếp và tiếp thị.
Người dùng thích Reels và Stories hơn vì bạn bè của họ không đăng bài trên trang cá nhân. Ngược lại, họ cũng không muốn đăng bài lên news feed vì cảm thấy ít người xem và tiếp cận hơn.
“Instagram có Reels và phục vụ được nhiều đối tượng hơn vì nó có các tính năng của một mạng xã hội. Nếu không thích Reels, người dùng vẫn có thể dùng news feed, story hay tin nhắn – những tính năng của một mạng xã hội truyền thống,” Abe Yousef, một nhà phân tích tại Sensor Tower, giải thích. (Theo Znews)
Có nhiều yếu tố góp phần vào sự thay đổi vị thế trong cuộc đua giữa hai nền tảng này. Mỗi nền tảng đều có những điểm mạnh riêng và hướng phát triển độc đáo để tồn tại. Trong tương lai, người dùng mạng xã hội sẽ tiếp tục chứng kiến sự biến đổi không ngừng của các nền tảng khi phải thích ứng với thói quen người dùng, xu hướng thời đại và sự cải tiến từ các đối thủ.
