Cha mẹ nào cũng muốn con mình được an toàn, đặc biệt là khi mạng xã hội phát triển nhanh chóng. Một trong những ứng dụng phổ biến nhất trong thanh thiếu niên hiện nay là TikTok. Năm 2023, 150 triệu người Mỹ đã sử dụng TikTok. Đây là một trong những trang mạng xã hội hấp dẫn nhất dành cho thanh thiếu niên. Trên thực tế, theo Pew Research, vào năm 2022, nó chỉ đứng sau YouTube. Nhưng khi trẻ tải xuống ứng dụng này, các bậc phụ huynh cần đặt câu hỏi: TikTok có an toàn với trẻ em không?
TikTok có an toàn với trẻ em không?
Nếu có vẻ như TikTok là mảnh đất màu mỡ cho việc giải trí và cả những rắc rối không ngờ. Cho dù con bạn sử dụng nền tảng mạng xã hội nào, kể cả khi đó là phiên bản giới hạn và dành riêng cho trẻ em như YouTube Kids, chúng đều có thể gặp phải các vấn đề ảnh hưởng đến sự an toàn.
TikTok đã phải đối mặt với những cáo buộc rằng nó không an toàn cho trẻ em và thậm chí có thể vi phạm một số luật về quyền riêng tư của trẻ em. Do đó, ứng dụng này đã buộc phải thực hiện một số thay đổi về an toàn dành riêng cho người dùng tuổi teen.
Những rủi ro khi trẻ sử dụng TikTok
Giống như các ứng dụng mạng xã hội hoặc nền tảng trực tuyến khác, ứng dụng TikTok có những mối lo ngại và nguy hiểm tiềm ẩn, đặc biệt là đối với trẻ em. Dưới đây là một số mối lo ngại hàng đầu về an toàn của TikTok mà các bậc cha mẹ và người chăm sóc nên biết.
Quấy rối
TikTok cho phép người dùng liên hệ với bất kỳ ai trên thế giới. Con bạn có thể trò chuyện với bất kỳ ai, kể cả người lạ. Đối với trẻ em dưới 16 tuổi, tính năng nhắn tin trực tiếp và duet sẽ bị tắt. Nhưng đối với những thanh thiếu niên lớn tuổi có quyền truy cập vào các tính năng này, những kẻ săn mồi có thể sử dụng những tính năng này để gửi những tin nhắn tục tĩu cho người dùng trẻ tuổi.
Nội dung không phù hợp
Ứng dụng TikTok được chia thành hai phần. Mặc định là “For You Page” hay FYP. Trang này là trang đầu tiên bật lên khi bạn mở ứng dụng và video xuất hiện dựa trên nội dung mà thuật toán cho rằng bạn sẽ thích. Về lý thuyết, nội dung này thường khá vô hại đối với trẻ em nhưng thực tế là có nhiều yếu tố ngoài độ tuổi ảnh hưởng đến nội dung xuất hiện.
Và nếu vuốt sang trái, bạn sẽ thấy feed sẽ được cá nhân hóa hơn với tên là “Đang theo dõi”. Nguồn cấp dữ liệu này có các nội dung tải lên từ những người bạn chọn theo dõi. Ngay cả khi bạn đặt tài khoản ở chế độ riêng tư, bạn vẫn có thể tiếp xúc với nội dung tình dục hoặc bạo lực được đăng lên feed công cộng.
Trẻ có thể gặp các video TikTok mang tính chất khiêu dâm một cách công khai cho đến những pha nguy hiểm về thể chất mà trẻ em có thể sẽ tái hiện, những bình luận mang tính phân biệt chủng tộc và phân biệt đối xử một cách công khai. Thực chất, có rất nhiều nội dung đáng lo ngại trên nền tảng này.
Tác động tiêu cực đến sức khỏe tâm thần
Chứng nghiện TikTok mang lại những tác động tiêu cực về sau. Nghiên cứu ở Trung Quốc cho thấy trầm cảm, lo lắng và căng thẳng do nghiện TikTok sẽ ảnh hưởng đến trí nhớ, dẫn đến làm việc kém hiệu quả hơn ở thanh thiếu niên.
Thêm vào đó, các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra rằng các chứng rối loạn vận động chức năng kèm theo tật máy giật đang gia tăng nhờ mạng xã hội, chủ yếu là TikTok.
Hành vi nguy hiểm
Thanh thiếu niên dễ bị cám dỗ khi tham gia vào các thử thách TikTok. Ví dụ, “Thử thách quế”, khuyến khích trẻ ăn một thìa quế trong vòng chưa đầy một phút, dẫn đến tình trạng nghẹt thở khi hít phải gia vị.
Rủi ro bắt nạt qua mạng
TikTok mở ra con đường cho hành vi bắt nạt và troll qua mạng. Mọi người cũng có thể tạo nhiều tài khoản, sử dụng bí danh để nhắm vào những người mà họ không thích. Theo phát hiện năm 2022 từ Security.org, trong tất cả các mạng xã hội, trẻ em trên YouTube ễ bị bắt nạt qua mạng nhất với 79%, tiếp theo là Snapchat với 69%, TikTok với 64% và Facebook với 49%.
Mối lo ngại về quyền riêng tư
Năm 2019, Ủy ban Thương mại Liên bang đã phạt TikTok 5,7 triệu USD vì vi phạm Đạo luật bảo vệ quyền riêng tư trực tuyến của trẻ em (COPPA). Cuối năm đó, chính phủ Mỹ mở cuộc đánh giá an ninh quốc gia về việc một công ty Trung Quốc mua lại TikTok.
Theo luật, các công ty phải có được sự đồng ý của phụ huynh nếu muốn thu thập dữ liệu của trẻ dưới 13 tuổi. TikTok đã không làm như vậy. Họ cũng không thông báo cho phụ huynh về cách họ thu thập dữ liệu của trẻ em hoặc cho phép họ yêu cầu xóa dữ liệu đó. Do vi phạm, hàng nghìn phụ huynh đã phàn nàn và TikTok đã cải thiện quyền riêng tư và bảo mật trên nền tảng này. Tuy nhiên, vụ việc này là lý do khiến các bậc cha mẹ nên cảnh giác trước việc lạm dụng dữ liệu.
Các biện pháp an toàn cần thực hiện
TikTok đã và đang thực hiện những bước nhỏ để nền tảng của mình an toàn với trẻ em hơn. Vào tháng 3 năm 2023, TikTok đã triển khai một số quyền kiểm soát của phụ huynh trên ứng dụng. Trong số đó có giới hạn thời gian sử dụng cho tất cả thanh thiếu niên. Tuy nhiên, nó có một nhược điểm là thanh thiếu niên có thể gia hạn thời gian khi đạt 60 phút theo quy định.
Sau đây là các biện pháp an toàn TikTok đã thêm vào ứng dụng:
- Giới hạn màn hình hàng ngày là 60 phút (tất cả thanh thiếu niên)
- Tài khoản riêng tư theo mặc định (tất cả thanh thiếu niên)
- Không thể tổ chức LIVE (tất cả thanh thiếu niên)
- Tính năng giao dịch tài chính bị vô hiệu hóa (tất cả thanh thiếu niên)
- Tính năng “Đề xuất tài khoản của bạn cho người khác” bị tắt (tất cả thanh thiếu niên)
- Không có nguồn cấp dữ liệu FYP (trẻ em 13-15)
- Không có quyền nhắn tin trực tiếp (trẻ em 13-15)
- Không có tính năng duet hoặc stitch (trẻ em 13-15)
- Không được tải xuống video (trẻ em 13-15)
- Chỉ bạn bè mới có thể nhận xét về bài đăng (trẻ em 13-15)
- Không có thông báo sau 9 giờ tối (trẻ em 13-15)
- Không có thông báo sau 10 giờ tối (thanh thiếu niên 16-17)
Ngoài ra, “Chế độ Family Paring” cho phép phụ huynh liên kết với tài khoản TikTok của con và kiểm soát nội dung cũng như cài đặt quyền riêng tư. Tại đây, bạn có thể quản lý thời gian sử dụng thiết bị, hạn chế nội dung, giới hạn hoặc tắt tin nhắn trực tiếp.
Ngoài ra, bạn cũng có thể thực hiện một số bước để giúp TikTok trở nên an toàn cho trẻ em.
Quản lý cài đặt ứng dụng của con
Tìm vào chọn “Quyền riêng tư và an toàn” trong mục “Tài khoản”. Bạn sẽ thấy lựa chọn đặt tài khoản của trẻ ở chế độ riêng tư (nên bật), cũng như cho phép người khác tìm thấy chúng (nên tắt).
Ngoài ra, trong phần “An toàn”, bạn có thể tùy chỉnh ai có thể đăng nhận xét, ai có thể duet với con bạn, ai có thể tương tác với video của chúng, ai có thể gửi tin nhắn cho chúng và ai có thể xem video chúng thích. Bạn có thể chọn từ “Mọi người”, “Bạn bè” và “Tắt”.
Thiết lập tài khoản đúng độ tuổi
Ứng dụng TikTok dành cho trẻ em từ 13 tuổi trở lên và nhiều chức năng trong ứng dụng chỉ khi trẻ 16 tuổi trở lên mới sử dụng được. Tuy nhiên, những cài đặt này chỉ hoạt động đúng như dự định khi nó được để đúng năm sinh. Hãy kiểm tra xem tài khoản TikTok của con bạn đã được thiết lập bằng đúng ngày sinh hay chưa. Một số trẻ em có thể thiết lập tài khoản của mình bằng tuổi giả để có thể tiếp xúc với nội dung không phù hợp với mình.
Nói chuyện với trẻ về sự an toàn trên Internet và TikTok
Hãy cùng trẻ thảo luận lý do tại sao việc để tài khoản ở chế độ riêng tư lại có vai trò quan trọng và chỉ nên kết nối với những người bạn thực sự biết trong đời thực.
Hãy tự tìm hiểu về TikTok
Nếu con bạn sử dụng mạng xã hội, hãy có hiểu biết nhất định về nó. Hãy tự tải xuống ứng dụng và xem nội dung của ứng dụng để bạn có thể trả lời các câu hỏi hoặc thậm chí hỏi con bạn về những gì chúng thấy trên ứng dụng.
Trên đây là những gì DC Media muốn bạn lưu ý để trẻ có thể sử dụng mạng xã hội nói chung và TikTok nói riêng một cách an toàn.